Бөер рагы турында гомуми мәгълүмат
Бөер рагы - яман шеш (яман шеш) күзәнәкләре бавыр тукымаларында барлыкка килгән авыру.
Бавыр - организмдагы иң зур органнарның берсе.Аның ике лобы бар һәм кабырга капкасы эчендә карынның өске уң ягын тутыралар.Бавырның бик мөһим функцияләренең өчесе:
- Каннан зарарлы матдәләрне фильтрлау өчен, алар организмнан табуретка һәм сидеккә үтеп керсеннәр.
- Азыктан майларны сеңдерергә ярдәм итәр өчен үт ясау.
- Гликогенны (шикәрне) саклау өчен, организм энергия өчен куллана.
Бөер яман шешен иртә табу һәм дәвалау бавыр яман шешеннән үләргә мөмкин.
Гепатит вирусының кайбер төрләре белән зарарлану гепатитка китерергә һәм бавыр яман шешенә китерергә мөмкин.
Гепатит гадәттә гепатит вирусы аркасында килеп чыга.Гепатит - бавырның ялкынсынуына китерә торган авыру.Озакка сузылган гепатиттан бавырга зыян китерү бавыр яман шеш авыруын арттырырга мөмкин.
Гепатит В (HBV) һәм С гепатиты (HCV) - гепатит вирусының ике төре.HBV яки HCV белән хроник инфекция бавыр яман шеш авыруын арттырырга мөмкин.
1. В гепатиты
HBV кан, орлык яки HBV вирусы белән зарарланган кешенең башка тән сыеклыгы белән контакт аркасында килеп чыга.Инфекция бала тудыру вакытында анадан балага, сексуаль контакт аша яки наркотиклар салу өчен кулланылган энәләрне бүлешү аша бирелергә мөмкин.Бу бавырның җәрәхәтләнүенә китерергә мөмкин (цирроз).
2. С гепатиты
HCV вирусы белән зарарланган кешенең каны белән контакт аркасында килеп чыга.Инфекция наркотиклар салу өчен кулланыла торган энәләрне бүлешеп яки ешрак сексуаль контакт аша таралырга мөмкин.Элек ул кан җибәрү яки орган күчерү вакытында таралган.Бүген, кан банклары HCV өчен бирелгән барлык канны сынап карыйлар, бу вирусны кан җибәрү куркынычын киметә.Бу бавырның җәрәхәтләнүенә китерергә мөмкин (цирроз).
Бөер яман шеш авыруларын профилактикалау
Риск факторларыннан саклану һәм саклаучы факторлар арту яман шеш авыруларын кисәтергә ярдәм итә ала.
Яман шеш авыруларыннан саклану кайбер яман шеш авыруларын булдырмаска ярдәм итә ала.Тәвәккәллек факторларына тәмәке тарту, артык салмак булу, җитәрлек күнегүләр кермәү керә.Тәмәке тартуны ташлау һәм күнегүләр кебек саклагыч факторларның артуы кайбер яман шеш авыруларын кисәтергә ярдәм итә ала.Сезнең яман шеш авыруын киметү турында табибыгыз яки бүтән сәламәтлек саклау профессионаллары белән сөйләшегез.
Хроник гепатит В һәм С инфекцияләре - бавыр яман шешенә китерергә мөмкин.
Хроник гепатит В (HBV) яки хроник гепатит С (HCV) булу бавыр яман шеш авыруын арттыра.HBV һәм HCV булган кешеләр өчен, һәм гепатит вирусына өстәп, башка куркыныч факторлары булган кешеләр өчен куркыныч тагын да югарырак.Хроник HBV яки HCV инфекциясе булган ир-атлар бер үк хроник инфекцияле хатын-кызларга караганда бавыр яман шеш авыруы белән авырырга мөмкин.
Хроник HBV инфекциясе Азиядә һәм Африкада бавыр яман шешенең төп сәбәбе.Хроник HCV инфекциясе - Төньяк Америка, Европа һәм Япониядә бавыр яман шешенең төп сәбәбе.
Түбәндә бавыр яман шеш авыруын арттырырга мөмкин булган башка куркыныч факторлар бар:
1. irирроз
Irиррозы булган кешеләр өчен бавыр яман шеш авыруы куркынычы арта, сәламәт бавыр тукымасы тире тукымасы белән алыштырыла.Сызык тукымасы бавыр аша кан агымын блоклый һәм аны тиешенчә эшләми.Хроник алкоголизм һәм хроник гепатит инфекциясе - циррозның гадәти сәбәпләре.HCV белән бәйле циррозлы кешеләрдә HBV яки спиртлы эчемлекләр куллану белән бәйле циррозлы кешеләргә караганда бавыр яман шеш авыруы куркынычы зуррак.
2. Алкогольне күп куллану
Алкогольне күп куллану циррозга китерергә мөмкин, бу бавыр яман шеш авыруына китерә.Бөер рагы циррозы булмаган спиртлы эчемлекләрдә дә булырга мөмкин.Circирозы булган спиртлы эчемлекләр кулланучылар бавыр яман шеш авыруы белән чагыштырганда ун тапкыр күбрәк, циррозы булмаган алкоголиклар белән чагыштырганда.
Тикшеренүләр күрсәткәнчә, HBV яки HCV инфекциясе булган кешеләрдә бавыр яман шеш авыруы арта.
3. Афлатоксин В1
Бөер яман шеш авыруы куркынычы афлатоксин В1 булган ашамлыклар ашау белән артырга мөмкин (кайнар, дымлы урыннарда сакланган кукуруз һәм жаңгак кебек ашамлыкларда үсә ала торган гөмбәдән агулану).Бу Сахара Сахара Африка, Көньяк-Көнчыгыш Азия һәм Китайда еш очрый.
4. Нональ алкоголик стеатехепатит (NASH)
Нональ спиртлы стеатехепатит (NASH) - бавыр яман шешенә китерергә мөмкин булган бавырның (цирроз) сызлануына китерә торган шарт.Бу алкоголиксыз майлы бавыр авыруының иң каты формасы (NAFLD), анда бавырда аномаль күләмдә май бар.Кайбер кешеләрдә бу ялкынсынуга (шешүгә) һәм бавыр күзәнәкләренә җәрәхәт китерергә мөмкин.
NASH белән бәйле цирроз булу бавыр яман шеш авыруын арттыра.Бөер рагы NASH белән цирроз булмаган кешеләрдә дә очрый.
5. Тәмәке тарту
Тәмәке тарту бавыр яман шеш авыруы белән бәйле.Көнгә тартылган тәмәке саны һәм кеше тарткан еллар саны белән куркыныч арта.
6. Башка шартлар
Кайбер сирәк очрый торган медицина һәм генетик шартлар бавыр яман шеш авыруын арттырырга мөмкин.Бу шартларга түбәндәгеләр керә:
- Дәваланмаган нәсел гемохроматозы (HH).
- Альфа-1 антитрипсин (AAT) җитешмәве.
- Гликоген саклау авыруы.
- Porphyria cutanea tarda (PCT).
- Уилсон авыруы.
Түбәндәге саклагыч факторлар бавыр яман шеш авыруын киметергә мөмкин:
1. В гепатиты вакцинасы
HBV инфекциясен профилактикалау (яңа туган балага HBV прививкасы белән) балаларда бавыр яман шеш авыруын киметү күрсәтелде.Вакцинацияләнгән олыларның бавыр яман шеш авыруын киметәме әлегә билгеле түгел.
2. Хроник гепатит инфекциясен дәвалау
Хроник HBV инфекциясе булган кешеләр өчен дәвалау вариантларына интерферон һәм нуклеос (t) идеаль аналог (NA) терапиясе керә.Бу дәвалау ысуллары бавыр яман шеш авыруын киметергә мөмкин.
3. Афлатоксин В1 тәэсиренең кимүе
Бик күп күләмдә афлатоксин булган ризыкларны агуның түбән дәрәҗәсе булган ризыклар белән алыштыру бавыр яман шеш авыруын киметергә мөмкин.
Чыганак:http://www.chinancpcn.org.cn/cancerMedicineClassic/guideDetail?sId=CDR433423&type=1
Пост вакыты: 21-2023 август